Szalunki

Technologie szalunkowe pozwalają na zastosowanie wielu różnych rozwiązań. Deskowanie można przygotować samemu lub skorzystać z wynajmu gotowych systemów. Tu przeczytasz o najważniejszych wadach i zaletach poszczególnych wariantów.

Zastosowanie szalunków

Szalunki na budowę domu są konstrukcją tymczasową – tzn. usuwa się je po związaniu betonu. Szalunki noszą też nazwę deskowania. Stanowią formę dla wylewanego betonu – dzięki nim uzyskuje się pożądany kształt. Szalunki pomagają też zachować zbrojenie w środku wylewki.

Najpopularniejszym materiałem do produkcji szalunków jest drewno. Coraz częściej do ich wyrobu stosuje się sklejki wielowarstwowe, płyty drewniane, styropian lub elementy stalowe. Drewno jest dobrym wyborem, jeśli planujemy wykonywać szalunki samodzielnie. Firmy oferujące usługi budowlane coraz częściej pozwalają również na wynajem gotowych szalunków lub wykonanie nowych.

Zależnie od rodzaju przeznaczenia szalunki są wykonywane w inny sposób. Te przeznaczone na fundamenty i wykopy nie muszą być precyzyjnie połączone, natomiast szalunki ścienne muszą mieć gładką powierzchnię.

Jakie elementy się szaluje?

Najczęściej szalunki stosuje się przy:

• stropach,

• ścianach,

• schodach,

• słupach,

• fundamentach i wykopkach,

• nadprożach, wieńcach,

• przy elementach ogrodzenia, np. przy słupkach,

• przy pracach kanalizacyjnych.

Wybierając deskowanie ze względu na przeznaczenie, spotkamy głównie szalunki stropowe, fundamentowe i ścienne.

Właściwości materiałów szalunkowych – szalunek tracony

Szalunki wykonane z drewna są częstym widokiem na budowach. Łatwo je zrobić – w prosty sposób można też dodawać i uzupełniać elementy. Drewno nie łączy się z betonem, co sprawia, że demontaż jest prosty. Często jednak szalunki te wykonane są z bardzo niskiej jakości drewna, co nie pozwala na wystarczającą dokładność i gładkość powierzchni.

Styropian jest współcześnie popularnym materiałem, z którego produkowane są szalunki. Jest bardzo prosty w formowaniu i montażu. Przy styropianie można zastosować technikę tzw. szalunku traconego. Wtedy szalunek pełni również rolę termoizolacji. Utworzony z bloczków styropianowych szkielet wypełnia się zbrojeniem i betonem. Stosowane wtedy szalunki styropianowe są produkowane z twardego polistyrenu. Deskowanie tracone nie jest konstrukcją tymczasową, ale integralną częścią ściany. Takie rozwiązanie to oszczędność czasu i pieniędzy – styropian staje się wytrzymałą izolacją termiczną.

Szalunki z płyt i sklejek można ponownie wykorzystać przy budowie – podobnie jak te z drewna. Wystarczy je jedynie rozebrać i oczyścić. Do szalowania można również skorzystać z płyt OSB lub MFP.

Szalunki systemowe

Wykorzystanie szalunków systemowych pozwala na uzyskanie elementów większych od formy szalunkowej. Dzieje się tak ze względu na to, że deskowanie ściąga się po stwardnieniu wylewki, a następnie przeznacza do innej części. Szalunki systemowe są wykonywane w sposób pozwalający na ich szybkie ponowne wykorzystanie; korzysta się z nich przy pracy podzielonej na etapy. Są wykonywane z drewna lub sklejek.

Pozwalają znacząco przyspieszyć i ułatwić prace budowlane – konieczność przygotowania nowych szalunków ogranicza się do minimum. Przy wynajmie deskowania oznacza to zmniejszenie kosztów użytkowania, przechowywania i transportu.

Szalunki systemowe to często zestawy ram, które pozwalają na różne ułożenia. Łączy się je za pomocą klamr, a w narożnikach umieszcza się metalowe profile.

Deskowanie systemowe dzielimy na:

• szalunki ślizgowe – które przesuwa się po płaszczyźnie bez obawy o uszkodzenie powierzchni czy zmianę formy,

• szalunki przesuwne – można je przesuwać w nowe miejsce bez konieczności demontażu,

• szalunki przestawne – najczęstsza opcja; szalunki demontuje się po stwardnieniu mieszanki i montuje w nowym miejscu.

Czy wynajem szalunków jest opłacalny?

Na to pytanie powinno się odpowiadać po zasięgnięciu opinii np. kierownika budowy. Ogólnie panujące zasady są następujące – przy konstrukcjach niewielkich, domurówkach itp. lepiej przygotować własne szalunki. Należy pamiętać o tym, że nadal trzeba ponieść koszt zakupu desek, płyt i łączeń.

Do konstrukcji większych z kilkoma kondygnacjami wynajem szalunków wydaje się bardziej odpowiedni. Najbardziej opłacalne rozwiązanie to szalunki systemowe, które mogą być wielokrotnie używane do różnych elementów. Szybko się je montuje i mogą być wielokrotnie wykorzystywane.

Koszty wynajmu szalunków są bardzo różnorodne i zależne od producenta. Najogólniej można stwierdzić, że za m² szalunku o dużej powierzchni – np. stropowego – trzeba zapłacić ok. 20 zł za miesiąc. Dla dokładnie wykonywanych szalunków ściennych to od ok 2 zł do 3 zł za m² na dobę. Najbardziej dokładne informacje o cenie można uzyskać od ogłoszeniodawcy.